توکن غیر قابل تعویض چیست؟ آشنایی با NFT ها به زبان ساده

توکن‌های غیر قابل معاوضه یا NFT ها را می‌توان یک نوآوری نوظهور در دنیای ارزهای دیجیتال دانست. توکن غیر قابل تعویض (Non-Fungible Token) با استفاده از تکنولوژی بلاک چین گونه‌ای دارایی دیجیتال (شبیه به ارز دیجیتال) ایجاد می‌کند که قابل تکثیر نیستند. هر چیزی مانند بازی‌های کامپیوتری، کلکسیون‌ها، آثار هنری دیجیتال مثل نقاشی یا موزیک و حتی بلیط رویدادهای مختلف را می‌توان به صورت یک توکن‌ غیر قابل تعویض در آورد.

یکی از حوزه‌هایی که NFT‌ها در آن شور و هیجان زیادی به پا کرده‌اند دنیای هنر است، جایی که توکن‌های دیجیتال به قیمت ده‌ها میلیون دلار به فروش فروش می‌رسند. هنرمندان نوظهوری که زمانی آثار خود را به صورت رایگان پست می‌کردند یا آن را ارزان می‌فروختند، متوجه شدند که می‌توانند با استفاده از فناوری بلاک چین و NFT، از استعداد خود پول به‌ دست آورند.

به عنوان مثال چند ماه پیش رپر ایرانی با نام مستعار هیچکس، با انتشار پستی توکن کاور آلبوم «مجاز» خود را به عنوان مزایده NFT قرار داد.

توکن‌های غیرقابل تعویض در سال 2017 با یک برنامه غیرمتمرکز (DApp) به نام CryptoKitties در کانون توجه قرار گرفتند؛ کاربران در این پلتفرم می‌توانند گربه‌های مجازی را خریداری، معامله و نگهداری کنند.

بعد از اینکه بازار توکن‌های غیر قابل تعویض در سال 2020 نزدیک به 300 درصد رشد کرد و به بیش از 250 میلیون دلار در سال رسید، این دارایی‌های دیجیتالی زیبا معامله گران خلاق را به خود جلب کردند. یکی دیگر از نشانه‌های پذیرش رو به رشد حوزه توکن غیر قابل تعویض، افزایش تعداد کیف پول‌هایی است در آن‌ها تراکنش NFT ها انجام می‌شود. تعداد این کیف پول‌های ارز دیجیتال در سال 2020 تقریباً دو برابر شد.

توکن‌های غیرقابل تعویض برای کلکسیونرها، سرمایه گذاران و تریدرها به یک میزان جذاب هستند. آنها در واقع نسخه دیجیتالی از یک محصول مانند یک اثر هنری هستند.

غیرقابل تعویض بودن NFT ها به چه معناست؟

ارزش NFT ها حول ماهیت غیرقابل تعویض بودن این دارایی‌های دیجیتال می‌چرخد و این همان ویژگی است که آنها را از ارزهای دیجیتال متمایز می‌کند. هر NFT مجموعه‌ای از ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، بنابراین نمی‌توان آن را با دارایی دیگری تعویض کرد. به عنوان مثال بیت کوین (BTC) یک دارایی قابل تعویض است و شما می‌توانید ۱ بیت کوین را با بیت کوین هر فرد دیگری تعویض کنید.

قابلیت تعویض به این معنا است که واحدهای یک دارایی با یکدیگر قابل معاوضه هستند و می‌توان آن‌ها را با هم عوض کرد. همین موضوع در مورد ارزهای فیات مانند دلار یا یورو و سایر دارایی‌های قابل تعویض نیز صادق است. یک اسکناس ۱ دلاری یا یورو با هر اسکناس ۱ دلاری یا یوروی دیگر قابل تعویض است و فارغ از مبحث ثبت شماره سریال روی اسکناس، آن‌ها از یکدیگر قابل تشخیص نیستند.

از کجا می‌توان توکن غیر قابل تعویض خرید؟

OpenSea یکی از محبوب‌ترین‌ پلتفرم‌ها برای تبادل ان اف تی ‌ها است. شما در پلتفرم اوپن سی علاوه بر معامله توکن های غیر قابل تعویض یا خرید و فروش آن‌ها، ‌می‌توانید این توکن‌ها را بسازید.

از طرفی شبکه اتریوم یکی از محبوب‌ترین بلاک چین هایی است که می‌توان توکن‌های NFT را روی آن ساخت و معامله کرد. استاندارد اصلی برای ساخت توکن غیر قابل تعویض در بلاک چین اتریوم ERC-721 است.

هنگامی که یک تراکنش در اتریوم انجام می‌شود، کیف پولی که آن فرآیند را شروع می‌کند باید مبلغی را به عنوان کارمزد یا گس به ماینرها بپردازد. با این حال مشکل توکن‌های غیرقابل تعویض در بلاک‌چین اتریوم این است که استفاده از این شبکه گران قیمت است و به خصوص زمانی که شبکه شلوغ می‌شود، هزینه‌های گس می‌تواند افزایش یابد. در برخی موارد نادر حتی کارمزد گس می‌تواند از ارزش یک دارایی هم فراتر رود و این موضوع می‌تواند منجر به کاهش تقاضا در بلاک چین شود.

هزینه بالای تراکنش‌ها برای معامله در شبکه اتریوم را می‌توان تا حدی به مقیاس‌پذیری پایین بلاک چین نسبت داد. با این حال با انتقال پروژه از الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS)، که در اتریوم ۲ (Eth2) قرار است اجرایی شود، این مسئله مقیاس پذیری تاحدی قابل جبران است. 

NFT ها دنیای هنر را تکان می‌دهند

قدمت هنر به غارهای ماقبل تاریخ دوران پارینه سنگی یا عصر حجر قدیم بین 290000 تا 700000 قبل از میلاد برمی گردد. با این حال امروزه هنر از نقاشی‌های غار و حکاکی‌های صخره‌ای فاصله زیادی گرفته است و NFT‌ها راه‌های جدیدی را برای کسب درآمد به افراد خلاق ارائه می‌دهند.

چندی پیش یک هنرمند محبوب دیجیتال به نام Beeple یک مجموعه هنری را در قالب NFT به فروش رساند. وی از ماه مه 2007 هر روز یک اثر هنری جدید خلق کرد و به 5000 قطعه رساند. مجموعه هنری وی با عنوان “Everyday’s: The First 5000 Days” (هر روز : 5000 روز اول)”یکی از منحصر به فردترین مجموعه های NFT است که در تاریخ هنر دیجیتال پدید آمده است.

وی این مجموعه را با قیمت 69 میلیون دلار به فروش رساند. در نهایت یک سرمایه گذار ارزهای دیجیتال از کشور سنگاپور در این حراج پیروز شد. گریمز یک نوازنده موسیقی دیگر است که از فروش مجموعه‌ای از آثار هنری دیجیتال و ویدیوها حدوداً 6 میلیون دلار به دست آورد. یکی از آثار او به تنهایی نزدیک به 389000 دلار قیمت داشت.

امنیت و عملکرد توکن‌های غیر قابل تعویض

صنعت NFT ها نیز مانند صنعت ارزهای دیجیتال، یک بازار نوپا است. این دنیای شگفت‌انگیز ممکن است برای تازه کارها در صنعت رمز ارزها مشکل‌زا باشد. با ظهور NFT ها، کاربران باید در مورد کیف پول‌های MetaMask و بلاک چین های مختلفی که NFT ها بر روی آنها ساخته می‌شوند هم بیاموزند. همه اینها می‌تواند برای کاربران جدید طاقت فرسا باشد و منجر به اشتباهاتی شود که در دنیای غیرمتمرکز رمز ارزها که در آن شخص ثالثی برای بازگرداندن وجوه وجود ندارد، قابل جبران نباشد.

در این میان، مسائل امنیتی نیز مطرح است. در حالی که ماهیت تغییر ناپذیری بلاک چین به منظور جلوگیری از تقلب است، اما این امر مانع از وقوع کلاهبرداری در فضای NFT ها نشده است. به عنوان مثال برخی کلاهبرداران موفق شده‌اند با ضبط برخی توییت‌ها، آنها را به عنوان NFT خود بفروشند. 

سخن‌ پایانی: چشم انداز آینده توکن‌های غیر قابل تعویض

بازار NFT بسیاری از رشد چشمگیر خود را در یک سال اخیر به دست آورده است. در سال 2020، بسیاری از پلتفرم‌های محبوب NFT هنوز وجود نداشتند، در حالی که شروع سال 2021 با افزایش بی‌سابقه‌ای در فعالیت و حجم تجارت در این حوزه مواجه شد. حتی اگر این روند با سرعت کمتری ادامه یابد، نرخ کلی پذیرش NFT ها احتمالاً در سال‌های آینده بی سابقه خواهد بود.

در حالی که ارزش گذاری توکن‌های غیرقابل تعویض ممکن است دشوار باشد، ویژگی‌هایی مانند منحصر به فرد بودن، قابلیت مبادله و اینکه آیا یک هنرمند اصلی پشت فروش آن‌ها است، همگی نقش مهمی در قیمت این دارایی‌ها دارند.